رشد کودک جوانب مختلفی دارد که گاهی تصور آن را هم نمی‌کنید. «هی مامان، اینو ببین!» این جمله ساده که حتماً زیاد از کودکتان می‌شنوید و با اشاره کردن او به یک شیء یا فرد همراه است.

شاید آغاز تلاش کودک برای مفهومی باشد که روانشناسان «توجه اشتراکی» می‌نامند.

 

 

 

مفهوم توجه اشتراکی در روند رشد کودک

توجه اشتراکی به عنوان تمرکز مشترک والدین و کودک بر روی یک شیء، رویداد یا محرک سوم تعریف می‌شود. هماهنگی در اینجا حرف اول را می‌زند. اشاره کردن به یک شیء مثل یک اسباب‌بازی با هدف در اختیار داشتن آن، با مفهوم توجه اشتراکی متفاوت است. در این مفهوم کودک به یک شیء اشاره می‌کند، به آن زل می‌زند، سر تکان می‌دهد یا روی آن متمرکز می‌شود تا پدر و مادرش هم به وجود آن پی ببرند (مثل اشاره کردن به یک گربه از راه دور).

نکته: توجه اشتراکی زمانی اتفاق می‌افتد که هم کودک و هم والد همزمان روی یک چیز متمرکز می‌شوند و هدف آنها تحسین کردن، تماشا کردن یا گفتن نام آن است.

مفهوم توجه اشتراکی یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای برقراری ارتباط بین کودک و والدین است .کودک و والد جمله‌هایی مانند این را به هم می‌گویند: «وای، اینو ببین»، «ببین چطوری راه میره»، «ببین چقدر نرمه»، ...

تجربه توجه اشتراکی بین سن ۳ تا ۱۲ ماهگی در روند رشد کودک اتفاق می‌افتد و معمولاً اینگونه است: کودک به یک چیزی زل می‌زند، به آن اشاره می‌کند و بعد به شما به عنوان پدر یا مادر نگاه می‌کند. این اتفاق می تواند از سوی پدر و مادر هم بیفتد. پدر مادر، پرستار، مربی و هر کسی که با کودک در ارتباط است می‌تواند هنگام بازی کردن یا غذا دادن به کودک این توجه اشتراکی را با او تجربه کند.

مراحل توجه اشتراکی در روند رشد کودک

روانشناسان در حوزه رشد کودک مفهوم توجه اشتراکی را به سه سطح طبقه‌بندی کرده‌اند که با رشد کودک و بزرگ شدن او پیچیده‌تر می‌شود:

1. توجه اشتراکی متمرکز: در این مرحله از رشد کودک، والد و کودک به یک چیز مشترک نگاه می‌کنند ولی هیچ تعامل معناداری با هم ندارند. این نوع از توجه بین سه تا شش ماهگی اتفاق می‌افتد.
2. توجه اشتراکی دوتایی: بلافاصله بعد از مرحله «متمرکز»، والد و کودک از حرکات بدن و صورت و کلمات هنگام تمرکز بر روی آن شیء مشترک استفاده می‌کنند. این مرحله برای رشد تقلید کردن در کودک و توانایی او در تعامل اهمیت زیادی دارد و پایه‌گذار مهارت‌های زبانی و شناختی اوست.
3. توجه اشتراکی سه تایی: وقتی کودک توانایی کافی شناختی و زبان‌شناسی را به دست آورد، وارد مرحله سوم و نهایی می‌شود. در این مرحله از رشد کودک، هم کودک و هم والد درگیر یک شیء سوم می‌شوند و در همان حین می‌دانند که هر دو با هم از توجه به آن لذت می‌برند.
   

شما می‌توانید تلاش کودک برای توجه اشتراکی را با نشان دادن علاقه به چیزهایی که روی آن متمرکز می‌شود تقویت کنید. بازی کردن با کودک، انجام فعالیت‌های محرک رشد کودک، داستان گفتن و حتی گفتگوی روزانه، همه فرصت‌های خوبی برای تعامل با کودک هستند. لازم نیست زیاد نگران نحوه انجام توجه اشتراکی باشید. این اتفاق به طور طبیعی در روند رشد کودک می‌افتد. تنها کاری که باید انجام دهید تعامل مثبت با کودک است.

نرم‌افزار کوچیکا شما را با بیش از ۱0۰۰ بازی جهت تقویت رشد کودک و برقراری تعامل مثبت با او آشنا می‌کند.