احتمالا بارها شنیدهاید که بهترین راه برای تقویت رشد زبان کودک حرف زدن مداوم با اوست. این مطلب تقریباً درست است. تحقیقات نشان میدهند کودکانی که کلمات بیشتری را از زبان پدر و مادر یا پرستار خود میشنوند، مهارتهای زبانی و عملکرد تحصیلی بهتری پیدا میکنند.
این تحقیقات توسط دانشگاه تمپل آمریکا بر روی 60 خانواده کمدرآمد و نحوه تعامل آنها با کودکان هنگام بازی و کتاب خواندن انجام شده است. محققان فیلم ضبط شده بازی ۶۰ مادر را در این خانوادهها با کودکان دو ساله خود تماشا کرده و تعداد کلماتی را که کودکان طی تعامل خود با والدین شنیدهاند، مشخص کردهاند. بعد، این تعداد کلمات با مهارتهای زبانی کودک در سه سالگی مقایسه شده است. به این ترتیب، محققان دریافتند کیفیت تعامل بین والدین و کودکان بیشتر از تعداد کلمات گفته شده موثر بوده است.
در مقالههای قبلی در مورد روند رشد زبانی کودک و نحوه کمک به حرف زدن کودک صحبت کردهایم. امروز قصد داریم به نحوه تعامل صحیح با کودک با هدف رشد زبانی او بپردازیم.
تعامل با کودکانی که مهارتهای زبانی بهتری داشتند، شامل موارد زیر بوده است:
- توجه اشتراکی
- تکرار
- پیوستگی
توجه اشتراکی راهی برای کمک به رشد زبانی کودک
وقتی یک کودک و پدر یا مادرش به یک چیز مشترک توجه کرده و در مورد آن حرف میزنند، یعنی توجه اشتراکی دارند. این تعامل باعث میشود کودک کلمات جدید را یاد بگیرد، چون والدین از کلمات مرتبط با آن شیء یا عمل استفاده میکنند. مثلاً مادر در حال عروسک بازی با کودک است که کودک به شیشه شیر اشاره میکند مادر میگوید:«فکر میکنی عروسکت گرسنه است؟ بیا به او شیر بدهیم» و بعد شروع میکنند به شیر دادن به عروسک.
تکرار رمز تقویت رشد زبانی کودک
کودکان تکرار را دوست دارند و علاقه دارند کارهای روزانهشان یک روال همیشگی داشته باشد چون میدانند چه اتفاقی قرار است بیفتد و بعد از هر کاری قرار است چه کار دیگری را انجام دهند. کارهای روزمره به کودک کمک میکند کلمات جدید را یاد بگیرد؛ چون تکرار، یادگیری و به خاطر سپردن کلمات را برای او آسانتر میکند. بنابراین برای با کیفیتتر کردن تعامل و رشد زبانی کودک، یک روند خاص را برای بازی کردن یا حمام بردن یا حتی خواب کودک داشته باشید.
پیوستگی و تأثیر آن بر رشد زبانی کودک
وقتی والدین هنگام تعامل با کودک، بازیهای نوبتی انجام میدهند، به آنها گوش میدهند و به طور برابر در فعالیتهایشان شرکت میکنند، یعنی در روابط خود با کودک پیوستگی ایجاد کرده و با او یکی شدهاند. به این ترتیب کودک تشویق میشود زمان تعامل خود را با والدین طولانیتر کرده و فرصت بیشتری برای یادگیری داشته باشد. در نتیجه مهارت زبانی کودک بیش از پیش تقویت میشود.
نکته: حرف زدن زیاد با کودک و تکرار مداوم صدها کلمه برای رشد مهارت زبانی کودک کافی نیست. آنچه اهمیت دارد کیفیت این تعامل است. با کودک یکی شوید، او را در بازیهایش همراهی کنید و سعی در برقراری ارتباط مثبت داشته باشید. به این ترتیب قدم بزرگی در رشد مهارت زبانی کودک برداشتهاید.
نرمافزار کوچیکا با بیش از ۱۸۰۰ بازی، شما را در برقراری تعامل مثبت و سازنده با فرزندتان یاری میدهد.